• 8 stycznia 2021

Czy filotaksja przeczy darwinowskiemu modelowi ewolucji?

Czy filotaksja przeczy darwinowskiemu modelowi ewolucji?

Czy filotaksja przeczy darwinowskiemu modelowi ewolucji? 1024 683 Fundacja En Arche

Wiele zjawisk przyrodniczych wymaga złożonej holistycznej analizy, którą może zapewnić wyłącznie interdyscyplinarne podejście naukowe. Jednym z takich zjawisk jest filotaksja, czyli wzorzec ulistnienia roślin, który jest zgodny ze złotym podziałem Fibonacciego, mimo że rośliny nie posiadają zdolności rozumowania. Zjawisko to łączy w sobie odkrycia naukowe z zakresu wielu dziedzin i dyscyplin naukowych: botaniki i genetyki, fizyki i matematyki, a nawet teorii komunikacji i filozofii.

Badania nad filotaksją prowadził prof. Cris Kuhlemeier z Uniwersytetu Berneńskiego, który zajmuje się genetyką i rozwojem roślin. Zidentyfikował on szereg mechanizmów molekularnych, biochemicznych i fizjologicznych, które są zaangażowane w proces formowania się roślin. Mimo szczegółowych badań nie udało się wyjaśnić, dlaczego zawiązki roślin układają się w spiralny wzór. Kuhlemeier zauważa, że drobne molekuły i ich transportery indukują tworzenie nowych organów roślinnych dokładnie pod kątem 137°. Jest to tzw. złoty kąt, którego wartość wynika z prawa matematycznego nazywanego mianem „złotej proporcji”. Kuhlemeier zastanawia się nad celem takiej budowy roślin, rozważa, czy takie ułożenie maksymalizuje ekspozycję na światło słoneczne, czy minimalizuje niezrównoważone zginanie rośliny, czy filotaksja w ogóle pełni jakąkolwiek funkcję adaptacyjną.

Zjawisko to stanowi niemały problem dla darwinowskiej teorii ewolucji, ponieważ zgodność budowy roślin z określonym wzorem matematycznym (specyfikacja) jest w gruncie rzeczy zaprzeczeniem losowości i przypadkowości postulowanych przez Darwina i innych zwolenników teorii ewolucji biologicznej. Wspomniany specyficzny wzorzec ulistnienia nie jest charakterystyczny tylko dla jednego gatunku roślin, ale można go zaobserwować w wielu różnorodnych gatunkach, zarówno w budowie łodygi, kwiatów, jak i innych organów roślinnych. W świetle teorii ewolucji jest skrajnie nieprawdopodobne, aby losowość i przypadek były odpowiedzialne za utworzenie wzorów zgodnych ze „złotym podziałem” Fibonacciego.

O filotaksji, „złotym podziale” Fibonacciego oraz znaczeniu wzorca ulistnienia roślin dla nauki opowiada tekst Spiralne wzory na roślinach nadal niewyjaśnione, zamieszczony na stronie „W poszukiwaniu projektu”. Jego autor w szczegółowy sposób opisuje odkrycia Kuhlemeiera oraz idące za tym implikacje.

Obraz deanmarston432 z Pixabay