Wnioskowanie o projekcie. Wykluczanie hipotez przypadku na podstawie małych prawdopodobieństw

Przełomowa praca w historii ruchu inteligentnego projektu Wnioskowanie o projekcie zrewolucjonizowała nasze pojmowanie metod wykrywania skutków przyczynowości inteligentnej. Pierwsze jej wydanie ukazało się 25 lat temu, a obecnie zostało poprawione i rozszerzone, tworząc wydanie drugie, w którym analiza wnioskowań o projekcie jest jeszcze bardziej wnikliwa. W nowym wydaniu zmierzono się z pytaniami o projekt, na które nie odpowiedzieli ani David Hume, ani Karol Darwin. Autorzy przedzierają się przez zawiłą sieć idei przypadku, prawdopodobieństwa oraz projektu i oferują nową perspektywę, za pomocą której można patrzeć na świat i próbować go zrozumieć. Jako jedno z kontrowersyjnych zastosowań do biologii, formułują przekonującą argumentację na rzecz teorii inteligentnego projektu, która rzuca wyzwanie dominującej neodarwinowskiej narracji ewolucjonistycznej. Dembski i Ewert napisali przełomową pracę, która nie stanowi jedynie komentarza na temat współczesnego dyskursu naukowego, lecz zasadniczo ten dyskurs przekształca. 

Książka Williama A. Dembskiego i Winstona Ewerta Wnioskowanie o projekcie stanowi niezwykle cenny wkład do metodyki wykrywania projektu. Zastosowana w przedstawianej Czytelnikom książce metodyka, ścisła pod względem matematycznym i logicznym, zawiera precyzyjne do tego celu narzędzie, jakim jest filtr eksplanacyjny. Można go – w oparciu o koncepcję wyspecyfikowanej złożoności – z powodzeniem zastosować do wielu ważnych obszarów badawczych. Autorzy pokazują, że na podstawie małych prawdopodobieństw można wykluczyć hipotezę przypadku. Narzędzie skonstruowane przez Dembskiego i Ewerta może stać się przełomowe na przykład w badaniach astrobiologicznych. Być może doprowadzi nas to do odpowiedzi na szereg najważniejszych pytań: skąd przyszliśmy, kim jesteśmy i dokąd zmierzamy.
– dr Grzegorz Słowik, Uniwersytet Zielonogórski

Drugie wydanie książki Wnioskowanie o projekcie to bardzo potrzebna (i bardzo cenna) aktualizacja klasycznej pracy Williama Dembskiego, która w tym przypadku ma współautora – Winstona Ewerta. Dwadzieścia pięć lat po opublikowaniu pierwszego wydania treść książki jest mocniejsza i znacznie rozszerzona, a przy tym przedstawione w niej idee stały się bardziej przystępne dla mniej wyspecjalizowanych odbiorców. Jedną z jej licznych zalet jest zapewnienie solidnego fundamentu dla przyszłych badań kunsztownego i wprawiającego w osłupienie projektu układów ożywionych. 
– Steve Laufmann, architekt systemów przedsiębiorstwa, przewodniczący programowy Konferencji na temat Inżynierii Układów Ożywionych

Chociaż względem teorii inteligentnego projektu zajmuję stanowisko agnostyczne, to nie mam żadnych wątpliwości, że jej czołowi zwolennicy – Michael Behe i William Dembski – rzucili poważne wyzwania dominującemu neodarwinowskiemu ujęciu biologii ewolucyjnej. Drugie wydanie klasycznej książki Dembskiego Wnioskowanie o projekcie zawiera mocną argumentację i jest napisane przystępnym językiem. Dodatki zapewniają czytelnikowi krótkie, treściwe wprowadzenie do metod probabilistycznych i statystycznych wykorzystywanych w książce. Autorzy podają wiele znakomitych niebiologicznych przykładów tego, jak wyspecyfikowane zdarzenia o małym prawdopodobieństwie mogą stanowić podstawę dla przekonującego wnioskowania o inteligentnym projekcie. Tego samego typu argumenty stają się kontrowersyjne dopiero w zastosowaniu do biologii! Żaden naukowiec o otwartym umyśle nie powinien zignorować tej ważnej książki.
– Sergiu Klainerman, Higgins Professor of Mathematics, Uniwersytet Princeton, członek amerykańskiej Narodowej Akademii Nauk

Guru technologii George Gilder uznał kiedyś Williama Dembskiego za Isaaca Newtona ery informacji i wcale nie była to przesada. W książce Wnioskowanie o projekcie Dembski rozwiązał poważny filozoficzny i naukowy problem, którego nie udało się rozwiązać na przestrzeni 2500 lat.
Zachodni filozofowie i naukowcy – od Platona, Arystotelesa, Cycerona, Majmonidesa, Tomasza z Akwinu, Immanuela Kanta, Roberta Boyle’a, Williama Paleya, Jamesa Clerka Maxwella po samego Isaaca Newtona – od dawna dostrzegali świadectwa projektu w przyrodzie. Żaden z tych wielkich myślicieli nie potrafił jednak wskazać obiektywnych kryteriów, w świetle których da się uzasadnić intuicję projektu.
W pierwszym wydaniu książki Wnioskowanie o projekcie, opublikowanym w 1998 roku przez Cambridge University Press, Dembski przedstawił połączone kryteria małego prawdopodobieństwa i specyfikacji, za pomocą których racjonalne istoty mogą wiarygodnie wykrywać skutki aktywności innych racjonalnych istot. Wykazał ponadto, że ludzie jako istoty racjonalne nieustannie przeprowadzają takie wnioskowania o projekcie, nawet wówczas, gdy nie są świadomi kryteriów stanowiących podstawę tych wnioskowań lub nie potrafią ich wyartykułować.
W drugim wydaniu książki Wnioskowanie o projekcie, napisanym wspólnie z informatykiem Winstonem Ewertem, Dembski opiera się na tych samych potężnych koncepcjach, które rozwinął w pierwszym wydaniu, ale przedstawia też analitycznie ściślejsze i zaktualizowane ujęcie kluczowego pojęcia specyfikacji. Jednocześnie wyjaśnia, jak pojęcie specyfikacji można zasadnie zastosować do szerszego zbioru przypadków.
W rezultacie jego praca ma jeszcze bardziej oczywiste i głębokie konsekwencje dla debaty na temat projektu na gruncie biologii, fizyki i kosmologii. Mówiąc konkretniej, zaktualizowane przez Dembskiego ujęcie specyfikacji ułatwia wyjaśnienie, dlaczego kod cyfrowy przechowywany w cząsteczce DNA oraz fundamentalne parametry fizyczne stanowią egzemplifikacje zdarzeń zarówno mało prawdopodobnych, jak i wyspecyfikowanych – a w związku z tym, dlaczego słusznie wskazują na aktywność inteligentną bądź projekt.
Zaktualizowane wydanie książki Wnioskowanie o projekcie świadczy o nieprzemijającej sile idei Dembskiego, a samą tę książkę należy uznać za dzieło wielkiej inteligencji. Jest napisana klarownym i ścisłym językiem, a także zawiera przekonującą racjonalną argumentację. To dzieło prawdziwego geniusza.
– Stephen C. Meyer, dyrektor Center for Science and Culture przy Discovery Institute, autor książek Podpis w komórce i Wątpliwość Darwina  

Ćwierć wieku po opublikowaniu pierwszego wydania ukazuje się druga edycja książki Wnioskowanie o projekcie, która jest śmielsza, bogatsza i nie musi spełniać formalnych wymogów dysertacji doktorskiej. Drugie wydanie ma ponad dwukrotnie większą objętość i stanowi świadectwo nieprzemijającego zaangażowania Dembskiego w sprawę objaśniania idei projektu w wielu różnych jej formach. Nie mogłoby ono powstać bez wkładu zaprojektowanych umysłów (Williama Dembskiego i Winstona Ewerta), które dołożyły do zawartego w książce dyskursu nową warstwę, zachęcając czytelników do refleksji nad procesami i wytworami ewolucji. Dzięki temu dodatkowi argumentacja z pierwszego wydania została uaktualniona i w drugiej edycji autorzy przekonująco obalają również narrację neodarwinowską. Ta książka będzie przełomem w dyskusji o tym, czy życie jest wytworem projektu.
– Muzaffar Iqbal, założyciel i przewodniczący Center for Islamic Sciences, były dyrektor Pakistańskiej Akademii Nauk 

Przygotuj się na olśnienie. Nowe wydanie książki Wnioskowanie o projekcie to majstersztyk myśli i wyjaśniania – prawdziwa uczta. Jeśli poważnie podchodzisz do wiedzy o rzeczywistości, dowodów i rozumowania, to powinieneś przeczytać tę książkę.
– Gale Pooley, profesor nadzwyczajny zarządzania przedsiębiorstwem, Uniwersytet Brighama Younga na Hawajach 

To drugie, rozszerzone wydanie czerpie w wielkiej mierze z poczynionych w ciągu minionych dwudziestu pięciu lat znaczących postępów w zrozumieniu wnioskowań o projekcie. Ponad pół wieku temu w książce Przypadek i konieczność Jacques Monod przyznał, że kiedy próbujemy „obiektywnie” zrozumieć przedmioty teleologiczne, mamy do czynienia z „uderzającą sprzecznością epistemologiczną”. Monod dostrzegał tę sprzeczność dlatego, że dogmatycznie przyjmował przekonanie, zgodnie z którym w obiektywnej nauce nie ma miejsca dla idei projektu. Książka Wnioskowanie o projekcie pokazuje, jak niosące sens zdarzenia mogą być – i w istocie są – identyfikowane przy użyciu prostego kryterium: wyspecyfikowanej złożoności. W drugim wydaniu tej książki William Dembski i Winston Ewert drobiazgowo objaśniają to kryterium, pokazując, że pomaga ono nie tylko w zrozumieniu i analizie różnych decyzji, które podejmujemy w codziennym życiu, ale też w rozszerzeniu zakresu nauki.
– Fred Skiff, Harriet B. and Harold S. Brady Chair in Laser Physics, Uniwersytet Iowa 

Darwiniści od dawna twierdzą, że każdy przejaw projektu w organizmach żywych jest skutkiem działania nieinteligentnych procesów naturalnych, które nie mają żadnego celu. Każda sugestia, że istnieje projektant, traktowana jest jako prymitywny argument z niewiedzy (polegający na „umieszczaniu Boga w lukach wiedzy”). Doktorzy William Dembski i Winston Ewert w przystępny i testowalny sposób pokazują jednak, że teoria inteligentnego projektu nie opiera się na argumencie z niewiedzy – organizmy żywe po prostu dostarczają empirycznych, weryfikowalnych świadectw na rzecz projektu. Te świadectwa mają ponadto ogromną matematyczną siłę. Niektórzy wykorzystają swoje zaprojektowane umysły do opierania się przed wnioskami przedstawionymi w tym błyskotliwym majstersztyku, zważywszy jednak na omawiane tam świadectwa empiryczne, podejrzewam, że jedynymi opornymi pozostaną albo uparci ideologowie, albo osoby naprawdę słabo znające się na matematyce.
– Frank Turek, przewodniczący CrossExamined.org, autor i mówca 

Oto kluczowe pytanie, na które odpowiada ta książka: czy dobór naturalny ma dostateczną moc twórczą, by wytworzyć ogromną złożoność i informacyjne bogactwo życia? Jak do tej pory, nauce głównego nurtu nie udało się udzielić odpowiedzi na to pytanie. Obecnie głównym rozwiązaniem problemu tworzenia informacji pozostaje wiara w zdolności doboru naturalnego do tworzenia informacji, czyli – inaczej mówiąc – nieustanny brak wyraźnych świadectw, które by te zdolności potwierdzały. W niektórych krajach, takich jak Brazylia, teoria inteligentnego projektu czyni spektakularne postępy jako subdyscyplina biologii. W innych krajach, gdzie władzę dzierży bardziej tradycyjna ortodoksja naukowa, teoria inteligentnego projektu stanowi jednak cel cenzury naukowej.
Przypomnijmy sobie dobrze znane powiedzenie: „nie ma dymu bez ognia”. Spór między teorią inteligentnego projektu a teorią doboru naturalnego z pewnością otacza ogromna chmura dymu. Ta książka dostarcza nam najwyraźniejszego obrazu ognia i tym samym przybliża teorię inteligentnego projektu o jeden krok do uprawomocnienia jej jako ścisłego, potężnego naukowego wyjaśnienia olbrzymiego informacyjnego bogactwa życia.
– Andrew Ruys, (emerytowany) profesor inżynierii biomedycznej, Uniwersytet w Sydney 

Pierwsze wydanie książki Wnioskowanie o projekcie, opublikowane przez Cambridge University Press, spotkało się z uznaniem w kręgach akademickich, ponieważ w wielu dyscyplinach potrzebujemy odpowiedniej zdolności do wykluczania hipotez przypadku, a tę zdolność zapewnia nam właśnie zaproponowana przez Williama Dembskiego metoda wnioskowania o projekcie. Kiedy jednak uświadomiono sobie, że ta metoda, oparta na zasadnych koncepcjach z zakresu statystyki i teorii informacji, może prowadzić do wniosku o projekcie, gdy zastosuje się ją do złożoności biologicznej, zebrały się nad nią burzowe chmury. To nie tak, że sformułowaną przez Dembskiego metodę wnioskowania o projekcie zdyskredytowano. Chodzi raczej o to, że w oczach wielu ludzi władza naturalizmu musi być absolutna. 

Z tego rozszerzonego drugiego wydania dowiadujemy się, że ta metoda wnioskowania o projekcie wciela ideę projektu do samej struktury nauki. William Dembski i Winston Ewert formułują mocną argumentację na rzecz postrzegania wyspecyfikowanej złożoności jako kluczowego elementu procedury wykrywania projektu i jako normalnego narzędzia w codziennych dociekaniach. Pojęciom specyfikacji i złożoności nadają ścisłą definicję matematyczną oraz ilustrują je za pomocą użytecznych przykładów. Dzięki przedstawionemu w tej książce solidnemu teoretycznemu fundamentowi dla wnioskowań o projekcie badaczom łatwiej będzie odpowiedzieć na pytanie, czy biologia jest domeną wyłącznie procesów niekierowanych, czy jednak zawiera świadectwa aktywności projektującego umysłu.
– Mark Fitzmaurice, doktor nauk medycznych, Sydney, Australia

Specjaliści w zakresie probabilistyki matematycznej, tacy jak ja, chętnie przeprowadzają wnioskowania dedukcyjne przy wykorzystaniu aksjomatów zaproponowanych około dziewięćdziesięciu lat temu przez Andrieja Nikołajewicza Kołmogorowa. Onieśmielające zadanie połączenia teorii prawdopodobieństwa z danymi uzyskanymi na drodze indukcji pozostawiamy na ogół statystykom. Nic mi jednak nie wiadomo o tym, aby nawet statystycy ochoczo zajmowali się kontrowersyjnymi, ostatecznymi pytaniami o istnienie. To naturalne, że wielu z nas czułoby się winnymi, gdyby usłyszało reprymendę Blaise’a Pascala: „Ci, którzy nie miłują prawdy, szukają pozoru do przeczenia jej w mnogości tych, którzy jej przeczą”.
William Dembski i Winston Ewert natomiast nie unikają dyskutowania na temat świadectw na rzecz inteligentnego projektu. Ich argumenty są systematyczne i ogólne. W książce Wnioskowanie o projekcie piszą klarownie i z pokojowym nastawieniem, dzięki czemu lektura tej pracy to prawdziwa przyjemność. Uważam, że ich praca zasługuje na uwagę i szacunek.
– Christopher P. Grant, profesor nadzwyczajny matematyki, Uniwersytet Brighama Younga 

To drugie wydanie można interpretować na wiele sposobów – jako skromne pojęciowe przemodelowanie, jako liczący sobie ćwierć wieku wytwór miłości albo jako świadectwo prawdziwego intelektualnego partnerstwa. William Dembski i Winston Ewert przypominają nam o czymś, co już wiemy: debata tonie na płyciznach, a rozwija się w logicznej głębi. Zachęcam zarówno laików, jak i ekspertów do zapoznania się z przypisami i niezwykłymi dodatkami. Autorzy dokładają wszelkich starań, aby odpowiednio przekazać swoje poglądy, i analogicznego wysiłku należy oczekiwać od czytelników.
– Tristan Abbey, prezes Comarus Analytics LLC 

W drugim wydaniu książki Wnioskowanie o projekcie William Dembski i Winston Ewert przedstawiają potężną, opartą na probabilistyce i teorii informacji metodę określania, czy przyczyną danego zaobserwowanego zdarzenia był projekt, a nie przypadek. Metodę tę stosują następnie do złożonych form biologicznych. Z oszałamiającą precyzją matematyczną wykazują, że każde złożone zdarzenie, któremu odpowiadają krótko opisana specyfikacja i małe prawdopodobieństwo nastąpienia – a ściślej rzecz biorąc, małe w odniesieniu do wszystkich dostępnych zasobów probabilistycznych – należy na mocy logiki przypisać projektowi, a nie przypadkowi.
Ta edycja zawiera też dalsze matematyczne udoskonalenia (zwłaszcza w przypadku ujęcia wyspecyfikowanej złożoności), a także wiele nowych odnośników. Przekonująco obalono w niej ponadto różne zarzuty podniesione po publikacji pierwotnej wersji książki.
To zdumiewające, że hipoteza projektu (mimo iż projekt jest powszechnie obecny w naszym codziennym doświadczeniu) spotyka się z tak zaciekłym oporem, gdy mowa o pochodzeniu organizmów żywych, które przejawiają najwyższe stopnie wyspecyfikowanej złożoności. Umysły otwarte na problemy poruszone w tej książce będą zdolne do prowadzenia owocnej debaty nad pochodzeniem organizmów żywych. W tej w dużej mierze poprawionej i rozszerzonej edycji przeciwnicy teorii inteligentnego projektu znajdą nowe, ogromne wyzwanie, któremu muszą stawić czoła.
– Terry Rickard, doktor fizyki inżynieryjnej, Uniwersytet Kalifornijski w San Diego 

Pierwsze wydanie książki Wnioskowanie o projekcie, opublikowane w 1998 roku, scementowało zasadność teorii inteligentnego projektu jako pierwszego wiarygodnego wyzwania dla naturalistycznej teorii ewolucji, której podstawowe zasady nie uległy dużym zmianom, a jej pozycja w biologii nie była poważnie zagrożona przez ponad sto lat. W drugim wydaniu autorzy – William Dembski i Winston Ewert – przedstawiają jeszcze mocniejsze świadectwa na rzecz tezy, że procesy przypadkowe mają swoje ograniczenia, a diabeł naprawdę tkwi w szczegółach. Tymczasem darwiniści nadal nie dysponują żadnymi skutecznymi kontrargumentami oprócz tego, że w ich mniemaniu postulowany przez nich ślepy zegarmistrz rzeczywiście zdołał wytworzyć zegarek, który nosisz na ręce.
– Kenneth Poppe, doktor edukacji, Southern Nazarene University 

Rzadko mamy do czynienia z autentycznie oryginalnymi, przełomowymi książkami, które wywarły głęboki wpływ zarówno na naukę, jak i filozofię nauki. W dziedzinie biologii taką książką była praca O powstawaniu gatunków (1859). Karol Darwin twierdził w niej, że cechy świata biologicznego, które wyglądają na zaprojektowane, w istocie nie są wytworami projektu – to tylko złudzenie. Inną taką pracą była książka Przypadek i konieczność (1970), w której Jacques Monod uznał życie za wytwór darwinowskiego mechanizmu doboru naturalnego i przypadkowych zmian. Mechanizm ten zinterpretował on jako oddziaływanie bezwzględnych i ślepych praw przyrody na skutki ślepych i losowych mutacji genetycznych.
Jednak w 1998 roku, kiedy już sądziliśmy, że do trumny idei inteligentnego ukierunkowania świata przyrody wbito ostatni gwóźdź, epokowa, prowadząca do zmiany paradygmatu książka Williama Dembskiego – Wnioskowanie o projekcie – wstrząsnęła podstawami materialistycznego redukcjonizmu, dając wiatr w żagle rzekomo chylącej się ku upadkowi idei teleologii. Przywrócony w ten sposób do życia realizm teleologiczny jest obecnie niczym dobre rozdanie pokerowe w intelektualnym zakładzie, w którym wszystko wydaje się z góry ukartowane na korzyść przekonania o istnieniu projektującego umysłu.
Książka Wnioskowanie o projekcie uczyniła z teorii inteligentnego projektu prawdziwie nowatorską teorię naukową w obrębie filozofii przyrody i dzięki pojęciu wyspecyfikowanej złożoności umieściła ją na solidnej intelektualnej podstawie. William Dembski i Winston Ewert napisali nową wersję tej książki na dwudziestą piątą rocznicę jej pierwszego wydania. Drugie wydanie dodaje wiele nowych srebrzystych pereł do naszyjnika pierwszej edycji. Ta książka ma zastosowanie do wszystkich obszarów nauki. Jednak w przypadku biologii, a zwłaszcza w odniesieniu do „narządów najbardziej udoskonalonych”, takich jak oko, wskazuje ona na to, że po 160 latach „niebezpieczna idea Darwina” znalazła godnego przeciwnika w postaci „centralnego postulatu Dembskiego”.
– Marc Mullie, doktor nauk medycznych, oftalmolog, Montreal, Kanada 

Coraz bardziej uświadamiamy sobie, że mechanizm doboru naturalnego i losowych mutacji jest żałośnie nieadekwatnym wyjaśnieniem powstania i rozwoju wszystkich form żywych. Argumenty probabilistyczne zapewniają mocne poparcie dla wniosku, że algorytm losowego przeszukiwania (a właśnie takim algorytmem jest neodarwinowski mechanizm mutacji i selekcji) przestrzeni możliwych układów zasad azotowych nukleotydów, aminokwasów, sacharydów i gliceryn ma zbyt duże ograniczenia, by mógł wynaleźć lub odkryć kody genetyczne, maszyny molekularne, szlaki metaboliczne i tym podobne.
Pytaniem bez odpowiedzi pozostaje jednak, czy można dać kredyt zaufania hipotezie projektu.
Zwykle, choć nie zawsze, artyści podpisują swoje dzieła sztuki. Niezależnie jednak od tego, czy pozostawiono taki podpis, najczęściej istnieją charakterystyczne oznaki, dzięki którym rozpoznajemy, że dany obiekt został zaprojektowany. Mówiąc językiem Williama Dembskiego i Winstona Ewerta, oznakami zaprojektowania obiektu lub zdarzenia są: małe prawdopodobieństwo ich „naturalnego” zaistnienia oraz ich wyspecyfikowanie. To właśnie te dwie cechy łącznie Dembski uznaje za kryterium projektu w filtrze eksplanacyjnym, a w tej książce, poprawionej wersji jego przełomowej, choć kontrowersyjnej, pracy Wnioskowanie o projekcie, podaje on precyzyjniejszą definicję tych terminów. Dzięki temu rozwinięciu i klaryfikacji podjęte zostały ważne kroki na drodze do precyzyjniejszego obliczenia prawdopodobieństwa, że coś zostało zaprojektowane. Ponieważ są to argumenty probabilistyczne, więc nie może istnieć ścisły matematyczny dowód twierdzenia o zaprojektowaniu życia. Jednak w moim przekonaniu, w dużej mierze opierającemu się na argumentach Dembskiego, argumenty te mogą nie przemawiać tylko do naprawdę nierozsądnych ludzi.
Stanowczo zachęcam do uważnej lektury tej książki.
– James P. Keener, profesor matematyki, Uniwersytet Utah 

William A. Dembski jest członkiem i jednym z założycieli Center for Science and Culture przy Discovery Institute. Ma dwa doktoraty: z filozofii, obroniony na Uniwersytecie Illinois w Chicago, oraz z matematyki, uzyskany na Uniwersytecie Chicagowskim. Jest autorem lub redaktorem ponad dwudziestu pięciu książek, opublikował też artykuły w recenzowanych czasopismach filozoficznych, biologicznych, matematycznych i inżynieryjnych. 

Winston Ewert jest inżynierem. Na Uniwersytecie Baylora uzyskał stopień doktora w zakresie inżynierii elektrycznej i komputerowej. Jego specjalnością są komputerowe symulacje ewolucji, zagadnienie genomowych wzorców projektowych oraz teoria informacji. Ukończył też program szkoleniowy firmy Google. Pracuje jako badacz w Biologic Institute i jest członkiem Bradley Center for Natural and Artificial Intelligence. 

Seria Inteligentny Projekt

Seria Inteligentny Projekt to pierwsza tak ambitna i bogata propozycja na polskim rynku wydawniczym, w ramach której ukazują się książki dotyczące teorii inteligentnego projektu – Intelligent Design (ID).

Autorzy zastanawiają się: czy różnorodność życia na Ziemi może być wyjaśniona wyłącznie przez procesy czysto przyrodnicze? Czy złożone struktury biologiczne mogły powstać drogą przypadku i konieczności, bez udziału inteligencji? Czy Ziemia jest tylko jedną z wielu niczym niewyróżniających się planet?

Teoria inteligentnego projektu jest ogólną teorią rozpoznawania projektu i ma szerokie zastosowanie w takich dziedzinach nauki, jak kryminalistyka, historia, kryptografia, astronomia i inżynieria. Seria Inteligentny Projekt pokazuje, że koncepcja ID powinna być stosowana również w zagadnieniach pochodzenia i rozwoju różnych form życia, a także w próbie zrozumienia nas samych.

Spis treści 

Słowo wstępne (Michael Egnor) 13

Wprowadzenie do drugiego wydania 25 

Rozdział 1.Problem małych prawdopodobieństw 45 

1.1. Tło historyczne 45 

1.2. Zasięg przypadku 52 

1.3. Życie w krótkiej perspektywie 64 

1.4. Przypadek jako skutek uboczny działania inteligencji 77 

1.5. Od eliminacji hipotez przypadku do hipotezy projektu 86 

Rozdział 2.Przykłady wnioskowań o projekcie 93 

2.1. Ochrona własności intelektualnej 93 

2.2. Kryminalistyka 100 

2.3. Fałszowanie wyników badań naukowych 104 

2.4. Oszustwa finansowe – piramida Madoffa 109 

2.5. Losowość 1162.6. Kryptografia 121 

2.7. SETI: poszukiwanie inteligencji pozaziemskiej 1282.8. Kierowana panspermia 132 

Rozdział 3.Specyfikacja 147 

3.1. Wzorce umożliwiające eliminację hipotez przypadku 147 

3.2. Minimalna długość opisu 152 

3.3. Zdarzenia i odpowiadające im wzorce 156 

3.4. Rozpoznawanie wzorców wskazujących na projekt 160 

3.5. Prespecyfikacje 167 

3.6. Obszary odrzucenia wyznaczane przez specyfikacje – idea 173 

3.7. Obszary odrzucenia wyznaczane przez specyfikacje – matematyka 180 

3.8. Mody i ogony rozkładów prawdopodobieństwa 187 

 

Rozdział 4. Zasoby probabilistyczne 195 

4.1. Obliczanie zasobów probabilistycznych 195 

4.2. Względne a bezwzględne zasoby probabilistyczne 202 

4.3. Różnice między bezwzględnymi zasobami probabilistycznymi 205 

4.4. Unikanie superwykładniczości przez niepodwajanie obliczeń 212 

4.5. Minimalizowanie bezwzględnych zasobów probabilistycznych 217 

4.6. Wszechświatowe a lokalne granice prawdopodobieństwa 223 

Rozdział 5. Logika wnioskowania o projekcie 229 

5.1. Złotoręki człowiek 231 

5.2. Ogólny argument na rzecz eliminacji hipotez przypadku 246 

5.3. Kluczowe pojęcia i predykaty 257 

5.4. Metoda wnioskowania o projekcie jako argument dedukcyjny 265 

5.5. Od projektu do sprawczości 2735.6. Filtr eksplanacyjny 283 

5.7. Probabilistyczny modus tollens 290 

Rozdział 6. Wyspecyfikowana złożoność 301 

6.1. Krótka historia terminu i idei 301 

6.2. Długość opisu 310 

6.3. Praktyczna aproksymacja długości opisu 320 

6.4. Specyfikacja i złożoność 323 

6.5. Interpretacja częstościowa 330 

6.6. Interpretacja bayesowska 334 

6.7. Czynniki kontekstualne 339 

6.8. Przykłady 348 

Rozdział 7. Biologia ewolucyjna 373 

7.1. Chronienie teorii ewolucji przed problemem małych prawdopodobieństw 373 

7.2. Reset bayesowskiego prawdopodobieństwa a priori darwinowskiej teorii ewolucji 390 

7.3. John Stuart Mill i jego metoda różnicy 401 

7.4. Problem wielu jednoczesnych zmian 409 

7.5. Co począć z problemem marnych projektów? 417 

7.6. Obliczenia 441 

7.7. Gdzie szukać małych prawdopodobieństw w świecie organizmów żywych? 456 

Epilog: Wnioskowanie o projekcie to jeszcze nie wszystko – koncepcja zachowania informacji 475 

Dodatek A. Podstawy rachunku prawdopodobieństwa i teorii informacji 495 

A.1. Podstawy rachunku prawdopodobieństwa 495 

A.2. Prawdopodobieństwo warunkowe i niezależność 500 

A.3. Twierdzenie Bayesa 502 

A.4. Bayesowskie ujęcie wnioskowań statystycznych 505 

A.5. Fisherowskie ujęcie wnioskowań statystycznych 507 

A.6. Zmienne losowe i wyszukiwanie 511 

A.7. Uprzywilejowany status jednorodnych rozkładów prawdopodobieństwa (lub równoprawdopodobieństwa) 513 

A.8. Uniwersalność przykładu rzutów monetą dla analizy prawdopodobieństw 517 

A.9. Informacja jako ograniczenie przygodności 519 

A.10. Informacja shannonowska 523 

A.11. Powiązanie informacji z prawdopodobieństwem i obliczaniem 527 

Dodatek B. Wybrane zagadnienia pokrewne 533 

B.1. Tworzenie nowych specyfikacji na podstawie starych 533 

B.2. Transformacje specyfikacji 541B.3. Sąsiedztwa perturbacyjne 546 

B.4. Problem uniformizowalności (lub normalizowalności) 552 

B.5. Momenty zatrzymania i czasy oczekiwania 560 

B.6. Probabilistyczne problemy związane z nieredukowalną złożonością w biologii 567 

B.7. Nierówność powstawania 577B.8. Równanie Drake’a 583 

Dodatek C. Pierwsze wydanie książki Wnioskowanie o projekcie 587 

C.1. Rekomendacje umieszczone na okładce tylnej pierwszego wydania w twardej oprawie 587 

C.2. Inne rekomendacje pierwszego wydania 589C.3. Wstęp do pierwszego wydania 593 

C.4. Podziękowania dołączone do pierwszego wydania 596 

C.5. Przejście od wydania pierwszego do drugiego 598 

Bibliografia 605 

Indeks osobowy 635 

Indeks rzeczowy 641 

Tytuł:	Wnioskowanie o projekcie. Wykluczanie hipotez przypadku na podstawie małych prawdopodobieństw
Autorzy:	William A. Dembski, Winston Ewert
Tłumacz: Rok wydania: Liczba stron:	Dariusz Sagan 2025 664
Oprawa:	Miękka, Twarda
Format:	160×230
ISBN:	978-83-67363-98-3 (oprawa miękka), 978-83-67363-99-0 (oprawa twarda)