Teoria inteligentnego projektu bardzo często jest nieprawidłowo interpretowana, bowiem uważa się, że jest argumentem z niewiedzy, nową odmianą kreacjonizmu, czy wręcz nadaje się jej teistyczny charakter[1]. Zarzuty te wypływają z niezrozumienia tej teorii i błędnego utożsamiania jej z przekonaniami religijnymi. Podstawowym argumentem przeciwko takiej interpretacji jest fakt, że wśród teoretyków projektu można znaleźć nie tylko uczonych wierzących, ale także niewierzących. Mimo to teoria inteligentnego projektu cały czas jest kojarzona z teizmem. Zarzuca się jej również, że jest nienaukowa, pozanaukowa, pseudonaukowa, a nawet antynaukowa. Zarzuty te często są jednak wysuwane przez osoby, które posiadają ubogie zaplecze metodologicznego, przez co dezinformacja na temat teorii inteligentnego projektu cały czas rośnie. Bezrefleksyjne odrzucanie teorii bez prób jej zrozumienia hamuje rozwój nauki, nawet jeśli osoby to czyniące uważają, że robią to w imię nauki.
Mimo kilkukrotnych prób wyjaśniania, czym rzeczywiście jest teoria inteligentnego projektu[2], niektóre środowiska popularyzatorskie nadal wykazują się brakiem zrozumienia jej założeń. W ostatnim czasie pojawiło się bowiem kilka tekstów blogowych, które w mniej lub bardziej wyrafinowany sposób ponownie sprowadzają teorię inteligentnego projektu do kreacjonizmu, teizmu i ideologii niszczącej naukę.
W odpowiedzi na zarzuty, na stronie „W poszukiwaniu projektu” pojawił się artykuł pod tytułem Czym naprawdę jest teoria inteligentnego projektu? Odpowiedź na kiepską analizę blogera „To tylko teoria”, który ponownie wyjaśnia ideę i założenia teorii inteligentnego projektu. Autorem tekstu jest Kazimierz Jodkowski, profesor nauk humanistycznych, który od wielu lat zajmuje się filozofią nauki. W tekście analizuje wypowiedź jednego z popularyzatorów[3] oraz odpowiada na jego zarzuty. Artykuł jest jednak przede wszystkim kolejną dawką wartościowej wiedzy dotyczącej teorii inteligentnego projektu.
Literatura
- Czym jest teoria inteligentnego projektu, „W poszukiwaniu projektu” 2019 [dostęp 04 I 2021].
- Edis T., Dlaczego „teoria inteligentnego projektu” jest bardziej interesująca niż tradycyjny kreacjonizm, tłum. D. Sagan, „Filozoficzne Aspekty Genezy” 2007/2008, t. 4/5, s. 81‒93 [dostęp 04 I 2021].
- Jodkowski K., Czym naprawdę jest teoria inteligentnego projektu? Odpowiedź na kiepską analizę blogera „To tylko teoria”, „W poszukiwaniu projektu” 2020 [dostęp 04 I 2020].
- Jodkowski K., Teoria inteligentnego projektu, „Filozofuj!” 2020, nr 2 (32), s. 18‒19 [dostęp 04 I 2021].
- Malec G., Teoria inteligentnego projektu – rys historyczny, „W poszukiwaniu projektu” 2019 [dostęp 04 I 2021].
- Pennock R.T., Bóg w lukach wiedzy: argument z niewiedzy i ograniczenia naturalizmu metodologicznego, tłum. D. Sagan, „Filozoficzne Aspekty Genezy” 2021, t. 9, s. 155‒185 [dostęp 04 I 2021].
- Sagan D., Istota teorii inteligentnego projektu, kreacjonizm i wiara w Boga, „W poszukiwaniu projektu” 2020 [dostęp 04 I 2020].
- Sakowski Ł., Ekspansja antyewolucyjnej fundacji En Arche w Polsce [analiza], „To tylko teoria” 2020 [dostęp 04 I 2021].
[1] Por. T. Edis, Dlaczego „teoria inteligentnego projektu” jest bardziej interesująca niż tradycyjny kreacjonizm, tłum. D. Sagan, „Filozoficzne Aspekty Genezy” 2007/2008, t. 4/5, s. 81‒93 [dostęp 04 I 2021]; R.T. Pennock, Bóg w lukach wiedzy: argument z niewiedzy i ograniczenia naturalizmu metodologicznego, tłum. D. Sagan, „Filozoficzne Aspekty Genezy” 2021, t. 9, s. 155‒185 [dostęp 04 I 2021].
[2] Por. Czym jest teoria inteligentnego projektu, „W poszukiwaniu projektu” 2019 [dostęp 04 I 2021]; G. Malec, Teoria inteligentnego projektu – rys historyczny, „W poszukiwaniu projektu” 2019 [dostęp 04 I 2021]; K. Jodkowski, Teoria inteligentnego projektu, „Filozofuj!” 2020, nr 2 (32), s. 18‒19 [dostęp 04 I 2021]; D. Sagan, Istota teorii inteligentnego projektu, kreacjonizm i wiara w Boga, „W poszukiwaniu projektu” 2020 [dostęp 04 I 2020].
[3] Por. Ł. Sakowski, Ekspansja antyewolucyjnej fundacji En Arche w Polsce [analiza], „To tylko teoria” 2020 [dostęp 04 I 2021].
